Vùng quy hoạch trồng lúa có năng suất, chất lượng cao có bắt buộc phải thuộc vùng chuyên trồng lúa không?

Nội dung chính

Vùng quy hoạch trồng lúa có năng suất, chất lượng cao có bắt buộc phải thuộc vùng chuyên trồng lúa không?

Căn cứ khoản 1 Điều 5 Nghị định 112/2024/NĐ-CP quy định:

Vùng quy hoạch trồng lúa có năng suất, chất lượng cao

1. Vùng quy hoạch trồng lúa có năng suất, chất lượng cao, gồm các tiêu chí sau:

a) Thuộc vùng đất chuyên trồng lúa, phù hợp với quy hoạch sử dụng đất cấp tỉnh hoặc quy hoạch sử dụng đất cấp huyện được cấp có thẩm quyền phê duyệt;

b) Hệ thống thủy lợi chủ động hoặc được quy hoạch để chủ động tưới tiêu, cấp thoát nước, phòng, chống thiên tai;

c) Hệ thống giao thông nội đồng thuận lợi hoặc được quy hoạch giao thông nội đồng phục vụ sản xuất trồng lúa;

d) Có năng suất cao.

Như vậy, vùng quy hoạch trồng lúa có năng suất, chất lượng cao bắt buộc phải thuộc vùng chuyên trồng lúa.

Vùng quy hoạch trồng lúa có năng suất, chất lượng cao có bắt buộc phải thuộc vùng chuyên trồng lúa không? (Hình từ Internet)

Chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi trên đất trồng lúa được quy định như thế nào?

Căn cứ Điều 6 Nghị định 112/2024/NĐ-CP, chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi trên đất trồng lúa được quy định như sau:

- Nguyên tắc chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi trên đất trồng lúa

+ Phù hợp với quy định tại khoản 1 Điều 56 Luật Trồng trọt 2018;

+ Chỉ thực hiện chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi trên đất trồng lúa sang cây trồng lâu năm đối với đất trồng lúa còn lại;

+ Không được chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi trên đất trồng lúa tại vùng quy hoạch trồng lúa có năng suất, chất lượng cao;

+ Phù hợp với Kế hoạch chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi trên đất trồng lúa do cấp có thẩm quyền ban hành;

+ Không gây ô nhiễm, thoái hóa đất trồng lúa; không làm hư hỏng công trình giao thông, công trình thủy lợi, công trình đê điều, công trình phục vụ trực tiếp sản xuất lúa;

+ Không làm ảnh hưởng đến việc canh tác đối với diện tích đất trồng lúa liền kề.

- Việc chuyển đổi từ trồng lúa sang trồng lúa kết hợp nuôi trồng thủy sản thì được sử dụng tối đa 20% diện tích đất trồng lúa để hạ thấp mặt bằng nuôi trồng thủy sản với độ sâu không quá 120 cen-ti-mét so với mặt ruộng.

- Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp tỉnh quyết định loại cây trồng lâu năm được chuyển đổi, đảm bảo phù hợp với điều kiện thực tế của địa phương.

- Đất trồng lúa sau khi chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi theo quy định tại Nghị định này được thống kê là đất trồng lúa.

Lợi ích của việc mở rộng vùng quy hoạch trồng lúa năng suất, chất lượng cao

Mở rộng vùng trồng lúa năng suất, chất lượng cao ra ngoài các vùng chuyên canh không chỉ tạo ra những thay đổi tích cực trong sản xuất nông nghiệp mà còn mang lại nhiều lợi ích lớn về kinh tế, xã hội và môi trường.

Đây là hướng đi cần thiết để đáp ứng nhu cầu lương thực ngày càng tăng trong bối cảnh dân số toàn cầu không ngừng gia tăng và biến đổi khí hậu diễn biến phức tạp.

(1) Tăng năng suất và chất lượng lúa gạo

Việc ứng dụng các giống lúa cải tiến và công nghệ sản xuất hiện đại là yếu tố then chốt giúp tăng năng suất lúa gạo ở những vùng trồng mới.

Các tiến bộ khoa học kỹ thuật, như hệ thống tưới tiêu tự động, phân bón công nghệ cao, và các phương pháp canh tác bền vững, giúp cây lúa phát triển tốt hơn ngay cả ở những vùng đất không thuộc diện chuyên canh.

Điều này không chỉ đảm bảo sản lượng lúa đủ đáp ứng nhu cầu trong nước mà còn nâng cao chất lượng gạo, từ đó gia tăng khả năng cạnh tranh trên thị trường quốc tế.

(2) Đảm bảo an ninh lương thực

Trong bối cảnh biến đổi khí hậu gây ra nhiều thách thức cho sản xuất nông nghiệp, mở rộng vùng trồng lúa năng suất cao là giải pháp quan trọng để duy trì nguồn cung lương thực ổn định.

Những khu vực trước đây không được sử dụng hiệu quả cho nông nghiệp giờ đây có thể trở thành nguồn cung bổ sung đáng kể, giúp giảm áp lực lên các vùng chuyên canh đang chịu tác động từ hạn hán, lũ lụt hoặc suy giảm đất đai.

Việc phát triển vùng trồng mới còn giúp đa dạng hóa nguồn cung, đảm bảo khả năng chống chịu tốt hơn trước những rủi ro tiềm tàng từ thiên tai và biến động thị trường.

(3) Tăng giá trị kinh tế và thu nhập cho nông dân

Mở rộng vùng trồng lúa cũng là cơ hội để khai thác hiệu quả các vùng đất trước đây chưa được sử dụng hoặc sử dụng chưa tối ưu. Điều này không chỉ tạo ra nguồn thu nhập ổn định hơn cho người dân địa phương mà còn góp phần phát triển kinh tế vùng.

Sự kết hợp giữa trồng trọt và các hoạt động liên quan, như chế biến và xuất khẩu gạo, giúp nâng cao chuỗi giá trị ngành lúa gạo. Bên cạnh đó, việc tạo thêm công ăn việc làm trong quá trình mở rộng sản xuất cũng giúp cải thiện đời sống người lao động ở các khu vực nông thôn.