TPHCM thu hơn 10.000 tỷ đồng từ tiền sử dụng đất năm 2024

Nội dung chính

Thu ngân sách cả năm 2024 vượt dự toán nhưng tiền sử dụng đất chưa đạt kỳ vọng?

Trong năm 2024, TP.HCM đã đạt được tổng thu ngân sách ấn tượng, vượt qua dự toán đề ra. Tuy nhiên, một trong những nguồn thu quan trọng - tiền sử dụng đất - lại không đạt được kỳ vọng. Nguồn thu này chỉ đạt 30% so với dự toán, gây ra không ít khó khăn cho việc cân đối ngân sách.

Theo báo cáo từ Sở Tài chính TP.HCM, tổng thu ngân sách của thành phố trong năm 2024 đạt 510.000 tỷ đồng, vượt qua mức dự toán là 482.851 tỷ đồng. Điều này phản ánh tình hình kinh tế của TP.HCM vẫn ổn định và phát triển mạnh mẽ. Tuy nhiên, trong khi tổng thu ngân sách vượt kế hoạch, nguồn thu từ tiền sử dụng đất lại chỉ đạt 10.288 tỷ đồng, chiếm 30,3% so với dự toán 33.000 tỷ đồng.

Dù con số thu ngân sách toàn thành phố khá khả quan, sự thiếu hụt trong nguồn thu từ đất đai đã tạo ra một sự chênh lệch lớn. Điều này phần nào ảnh hưởng đến các kế hoạch đầu tư và phát triển hạ tầng, đặc biệt là trong bối cảnh TP.HCM đang nỗ lực phát triển các khu đô thị mới và các dự án trọng điểm.

TPHCM thu hơn 10.000 tỷ đồng từ tiền sử dụng đất năm 2024 (Hình từ Internet)

Nguyên nhân thu ngân sách tiền sử dụng đất không đạt mục tiêu?

(1) Thay đổi chính sách pháp lý đất đai

Một trong những lý do chính khiến TP.HCM không đạt được mục tiêu thu tiền sử dụng đất là sự thay đổi trong chính sách pháp lý liên quan đến đất đai.

Các quy định mới về đấu giá quyền sử dụng đất, định giá đất, và phân cấp thẩm quyền cấp phép sử dụng đất đã tạo ra không ít khó khăn cho các doanh nghiệp bất động sản và nhà đầu tư.

Việc điều chỉnh chính sách đất đai không chỉ làm chậm lại tiến độ các dự án lớn mà còn gây khó khăn trong việc tính toán và thực hiện các giao dịch liên quan đến đất đai. Nhiều dự án không thể hoàn tất thủ tục pháp lý kịp thời, dẫn đến việc nguồn thu từ tiền sử dụng đất không được giải ngân theo đúng kế hoạch.

(2) Hoãn thu tiền sử dụng đất từ dự án Thủ Thiêm

Một yếu tố quan trọng khác dẫn đến sự hụt thu là việc hoãn thu tiền sử dụng đất từ các dự án bất động sản lớn, đặc biệt là tại Khu đô thị mới Thủ Thiêm, một trong những khu vực phát triển trọng điểm của TP.HCM.

Dự án này có tổng số tiền sử dụng đất lên đến 14.500 tỷ đồng, tuy nhiên, do các yếu tố pháp lý và quy hoạch chưa hoàn tất, khoản tiền này đã được chuyển sang năm 2025.

Thủ Thiêm, dù là khu đô thị có tiềm năng phát triển lớn, nhưng việc hoàn tất các thủ tục liên quan đến đất đai và chính sách quy hoạch gặp phải nhiều sự cố, làm trì hoãn tiến độ thu ngân sách. Sự chuyển sang năm 2025 của khoản tiền này đã khiến TP.HCM không thể hoàn thành chỉ tiêu thu từ tiền sử dụng đất trong năm 2024.

(3) Tác động từ tình hình kinh tế vĩ mô

Bên cạnh các yếu tố pháp lý và dự án hoãn thu, tình hình kinh tế vĩ mô cũng đã ảnh hưởng không nhỏ đến nguồn thu từ đất đai.

Các yếu tố như lạm phát, biến động thị trường bất động sản, và sự suy giảm trong niềm tin của nhà đầu tư đã tác động tiêu cực đến thị trường bất động sản TP.HCM. Những yếu tố này khiến các giao dịch đất đai và đấu giá quyền sử dụng đất chậm lại, dẫn đến việc thu không đạt như kỳ vọng.

Dự báo nguồn thu tiền sử dụng đất trong năm 2025?

Mặc dù nguồn thu từ tiền sử dụng đất trong năm 2024 không đạt như mong đợi, nhưng với những triển khai mới và sự chuyển tiếp của các dự án lớn sang năm 2025, TP.HCM vẫn có thể kỳ vọng vào một năm thu ngân sách khả quan hơn. Đặc biệt, khoản tiền sử dụng đất từ các dự án ở Thủ Thiêm và các khu đô thị mới khác sẽ tạo ra nguồn thu lớn cho thành phố.

(1) Triển khai các dự án bất động sản lớn

Với các khu đô thị mới như Thủ Thiêm, TP.HCM đang tập trung hoàn tất các thủ tục pháp lý và đẩy nhanh tiến độ triển khai các dự án hạ tầng lớn.

Việc này sẽ tạo ra những cơ hội lớn để thu hút nhà đầu tư trong và ngoài nước, từ đó gia tăng lượng tiền sử dụng đất trong ngân sách. Cùng với đó, các khu vực khác như Khu công nghệ cao hay Khu đô thị sáng tạo phía Đông cũng sẽ đóng góp đáng kể vào nguồn thu từ đất đai.

(2) Chính sách đất đai hỗ trợ doanh nghiệp

TP.HCM có thể cải thiện tình hình thu từ tiền sử dụng đất trong năm 2025 nếu các chính sách liên quan đến đất đai được hoàn thiện và hỗ trợ doanh nghiệp. Một số giải pháp có thể là nới lỏng các quy định đấu giá đất, giảm bớt thủ tục hành chính hoặc tạo điều kiện thuận lợi hơn cho các nhà đầu tư.

Nếu các doanh nghiệp dễ dàng triển khai các dự án đất đai và hoàn thành thủ tục pháp lý một cách nhanh chóng, TP.HCM sẽ thu được một lượng lớn tiền sử dụng đất.

Mặc dù năm 2024 chứng kiến sự hụt thu từ tiền sử dụng đất tại TP.HCM, thành phố vẫn đạt được kết quả vượt kế hoạch tổng thu ngân sách nhờ vào các nguồn thu khác.

Với sự thay đổi trong chính sách pháp lý và các dự án trọng điểm như Khu đô thị mới Thủ Thiêm được triển khai trong năm 2025, TP.HCM có thể kỳ vọng vào một năm thu ngân sách khả quan hơn từ tiền sử dụng đất, đóng góp vào sự phát triển bền vững của thành phố trong tương lai.