Cây nêu ngày Tết là gì? Cách trang trí cây nêu ngày Tết
Nội dung chính
Mỗi khi Tết đến, hình ảnh cây nêu lại trở thành biểu tượng đặc trưng của dịp lễ này trong văn hóa Việt Nam. Cây nêu không chỉ mang ý nghĩa tâm linh mà còn phản ánh nét đẹp văn hóa dân tộc, gắn liền với các phong tục truyền thống của người Việt trong những ngày Tết Nguyên Đán.
Vậy cây nêu ngày Tết là gì và cách trang trí cây nêu như thế nào để đúng phong tục, vừa thể hiện được giá trị văn hóa vừa mang lại không khí Tết ấm cúng? Hãy cùng khám phá những điều thú vị về cây nêu trong bài viết dưới đây.
Ý nghĩa và nguồn gốc cây nêu ngày Tết
Cây nêu ngày Tết là một cây tre hoặc cây gỗ được dựng lên trước cửa nhà, trước đình, miếu, hoặc tại các nơi công cộng trong dịp Tết Nguyên Đán. Tục dựng cây nêu đã có từ lâu đời và mang trong mình nhiều giá trị văn hóa, tâm linh sâu sắc.
Theo truyền thuyết xưa, cây nêu có nguồn gốc từ những câu chuyện về cuộc chiến giữa thần linh và tà ma. Vào những ngày Tết, khi các vị thần về trời, đất đai trở nên trống trải là cơ hội để ma quái xâm nhập vào thế giới loài người. Chính vì vậy, người dân đã dựng cây nêu để xua đuổi tà ma và bảo vệ gia đình, làng xóm khỏi những điều xấu.
Cây nêu thường được chọn từ cây tre già, thân thẳng và cao lớn, tượng trưng cho sự vững chãi, ổn định và sức sống mãnh liệt.
Trên ngọn cây, người ta sẽ treo các vật phẩm mang ý nghĩa tâm linh như cờ ngũ hành, chuông gió, đèn lồng, lá phướn hoặc các vật phẩm khác có tác dụng trừ tà, cầu may. Cây nêu không chỉ là vật trang trí mà còn là biểu tượng của sự kết nối giữa thế giới vật chất và thế giới tâm linh.
Ngoài ra, cây nêu còn được hiểu như một biểu tượng của sự đoàn kết, tôn trọng tổ tiên và cầu mong sự an lành, hạnh phúc cho gia đình trong năm mới. Dựng cây nêu vào ngày Tết cũng là dịp để người dân thể hiện lòng kính trọng đối với đất trời và các vị thần linh, cầu mong một năm mới no đủ, bình an.
Cây nêu ngày Tết là gì? Cách trang trí cây nêu ngày Tết (Hình từ Internet)
Cách trang trí cây nêu ngày Tết
Cách trang trí cây nêu ngày Tết rất quan trọng để thể hiện sự tôn kính đối với tổ tiên và các vị thần linh. Dưới đây là hướng dẫn cách trang trí cây nêu theo phong tục truyền thống của người Việt:
(1) Chọn cây nêu phù hợp
Cây tre là sự lựa chọn phổ biến nhất để dựng cây nêu ngày Tết. Tuy nhiên, cây tre phải là loại già, thân thẳng, cao lớn và có ngọn tươi tốt.
Các đặc điểm này tượng trưng cho sức sống mạnh mẽ và sự bền bỉ, vững chãi. Cây nêu nên được chọn từ cây có chiều cao khoảng 5-6 mét để dễ dàng trang trí và tạo ra không gian ấn tượng.
(2) Trang trí ngọn cây
- Cờ ngũ hành: Cờ ngũ hành có 5 màu sắc tượng trưng cho ngũ hành (kim, mộc, thủy, hỏa, thổ). Những chiếc cờ này thường được làm bằng vải màu đỏ hoặc vàng, hai màu sắc chủ yếu trong Tết Nguyên Đán. Cờ ngũ hành sẽ được treo phía trên ngọn cây nêu, giúp cân bằng các yếu tố trong tự nhiên, mang lại sự hòa hợp và may mắn cho gia đình trong năm mới.
- Lá phướn và câu đối: Lá phướn có thể được làm từ giấy hoặc vải, trên đó viết những câu đối chúc mừng năm mới với những lời chúc tốt đẹp như "An khang thịnh vượng", "Vạn sự như ý". Những lá phướn này sẽ được treo dọc theo thân cây hoặc dưới các nhánh lá của cây nêu, tạo ra không gian trang nghiêm, thanh thoát.
- Đèn lồng: Lồng đèn truyền thống, đặc biệt là những chiếc lồng đèn hình tròn, màu đỏ hoặc vàng, là một phần không thể thiếu trong trang trí cây nêu. Lồng đèn không chỉ tạo nên ánh sáng lung linh, ấm áp mà còn mang ý nghĩa xua tan bóng tối, chào đón mùa xuân mới.
- Chuông gió hoặc khánh sành: Những vật dụng này được treo lên cây nêu để tạo âm thanh khi có gió thổi. Tiếng chuông leng keng sẽ mang lại cảm giác vui vẻ, hạnh phúc, đồng thời còn có tác dụng xua đuổi tà ma, quái vật.
(3) Trang trí thân cây nêu
- Dây giằng và cờ xéo: Để gia tăng vẻ đẹp và sự kiên cố cho cây nêu, bạn có thể trang trí thêm dây giằng bằng các dải lụa, cờ xéo hoặc các dây trang trí nhiều màu sắc. Điều này không chỉ giúp cố định cây nêu mà còn tạo sự sinh động, vui tươi cho không gian Tết.
- Giỏ tre và vật phẩm phong thủy: Các giỏ tre có thể được treo trên cây nêu, chứa các vật phẩm như lá dứa, lá đa hoặc trầu cau để mang lại may mắn, tài lộc cho gia đình. Những vật phẩm này cũng có ý nghĩa về sự trường thọ, vạn sự như ý.
(4) Trang trí gốc cây nêu
Gốc cây nêu cũng được trang trí bằng những vật phẩm như câu đối, hình ảnh bánh chưng, bánh tét hoặc các biểu tượng của năm mới như con giáp, chữ "Phúc", "Lộc", "Thọ". Những vật phẩm này không chỉ giúp tạo không khí Tết mà còn thể hiện sự kính trọng đối với tổ tiên và cầu mong một năm mới hạnh phúc, đủ đầy.
Lễ cúng dựng và hạ cây nêu ngày Tết
Việc dựng và hạ cây nêu ngày Tết không chỉ là công việc trang trí mà còn đi kèm với những lễ cúng linh thiêng. Sau đây là một số nghi thức quan trọng khi dựng và hạ cây nêu.
(1) Lễ cúng dựng cây nêu
Trước khi dựng cây nêu, người dân thường tiến hành lễ cúng đất đai và thổ thần, với những lễ vật như gà trống tơ, ngũ quả, trầu cau, tiền vàng và hương đèn.
Lễ cúng này thể hiện lòng tôn kính với thần linh, cầu xin sự bảo vệ và may mắn cho gia đình trong năm mới. Sau lễ cúng, cây nêu sẽ được dựng lên, kèm theo những vật phẩm trang trí như cờ ngũ hành, chuông gió và các vật phẩm phong thủy khác.
(2) Lễ cúng hạ cây nêu
Vào ngày mùng 7 Tết, người dân tổ chức lễ hạ cây nêu để kết thúc các hoạt động đón Tết. Trước khi hạ cây nêu, người ta tiến hành lễ cúng để cảm tạ các vị thần linh đã phù hộ trong suốt năm qua.
Lễ vật trong buổi cúng này cũng gồm những món đồ như gà trống tơ, ngũ quả, hương đèn, tiền vàng, nhằm thể hiện sự tôn kính và biết ơn.
Cây nêu ngày Tết là một phần quan trọng trong phong tục và văn hóa Tết của người Việt. Việc trang trí cây nêu không chỉ tạo nên không gian vui tươi, ấm áp mà còn mang ý nghĩa sâu sắc trong việc bảo vệ gia đình, cầu mong sự bình an, hạnh phúc.
Qua các nghi thức cúng lễ và cách trang trí, cây nêu ngày Tết thể hiện sự tôn kính đối với tổ tiên và các vị thần linh, đồng thời là biểu tượng của hy vọng vào một năm mới đầy tài lộc, may mắn.
Tết âm lịch 2025 được nghỉ mấy ngày?
Căn cứ tại điểm b khoản 1 Điều 112 Bộ luật Lao động 2019 quy định Tết Âm lịch 2025 người lao động được nghỉ làm việc, hưởng nguyên lương 05 ngày.
Ngày 26/11/2024 Văn phòng Chính phủ vừa có Công văn 8726/VPCP-KGVX năm 2024 về lịch nghỉ tết nhà nước 2025 Âm lịch và một số dịp nghỉ lễ trong năm 2025. Cụ thể lịch nghỉ tết của người lao động, cán bộ, công chức viên chức được Thông báo 6150/TB-BLĐTBXH năm 2024 quy định như sau:
(1) Cán bộ, công chức, viên chức
Theo đó, Bộ trưởng Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội thông báo cho các cơ quan hành chính, sự nghiệp, tổ chức chính trị, tổ chức chính trị - xã hội và doanh nghiệp, người lao động theo quy định.
Như vậy, Tết Nguyên đán năm 2025, cán bộ, công chức và viên chức sẽ có 09 ngày nghỉ liên tục, bao gồm 05 ngày nghỉ Tết và 04 ngày nghỉ cuối tuần.
Công chức, viên chức và người lao động sẽ được nghỉ Tết Nguyên đán Ất Tỵ 2025 bắt đầu từ 25/01/2025 đến hết 02/2/2025 (tức từ ngày 26 tháng Chạp đến hết mùng 5 tháng Giêng năm Ất Tỵ).
(2) Người lao động
Lịch nghỉ Tết Nguyên đán 2025 đối với người lao động doanh nghiệp tư nhân, người sử dụng lao động quyết định lựa chọn phương án nghỉ Tết Nguyên đán 2025 như sau:
- Lựa chọn 01 ngày cuối năm Giáp Thìn và 04 ngày đầu năm Ất Tỵ
- Hoặc 02 ngày cuối năm Giáp Thìn và 03 ngày đầu năm Ất Tỵ
- Hoặc 03 ngày cuối năm Giáp Thìn và 02 ngày đầu năm Ất Tỵ.
+ Nếu ngày nghỉ hằng tuần trùng với ngày nghỉ lễ, tết quy định tại khoản 1 Điều 112 Bộ luật Lao động 2019 thì người lao động được nghỉ bù ngày nghỉ hằng tuần vào ngày làm việc kế tiếp theo quy định tại khoản 3 Điều 111 Bộ luật Lao động 2019.
+ Khuyến khích người sử dụng lao động áp dụng thời gian nghỉ Tết Nguyên đán 2025 cho người lao động như quy định đối với công chức, viên chức.