Những giải pháp bảo mật thông tin trong môi trường điện tử? Cơ quan nào có trách nhiệm giám sát, kiểm tra trên môi trường điện tử?

Nội dung chính

Môi trường điện tử là gì?

Căn cứ theo khoản 3 Điều 3 Luật Giao dịch điện tử 2023 quy định môi trường điện tử là môi trường mạng viễn thông, mạng Internet, mạng máy tính, hệ thống thông tin.

Sự phát triển của môi trường điện tử đóng vai trò quan trọng trong việc số hóa các ngành như thương mại, y tế, giáo dục, tài chính và cả quản lý nhà nước, cho phép nâng cao hiệu quả và tiết kiệm chi phí.

Tuy nhiên, đi kèm với các lợi ích này là nhu cầu tăng cường bảo mật thông tin, khi các nguy cơ về an ninh mạng và rò rỉ dữ liệu có thể phát sinh, ảnh hưởng đến quyền lợi và sự an toàn của cá nhân và tổ chức.

Những giải pháp bảo mật thông tin trong môi trường điện tử? Cơ quan nào có trách nhiệm giám sát, kiểm tra trên môi trường điện tử? (Hình từ Internet)

Những giải pháp bảo mật thông tin trong môi trường điện tử?

Bảo mật thông tin trong môi trường điện tử là một nhiệm vụ cấp bách để bảo vệ dữ liệu quan trọng trước những mối đe dọa ngày càng gia tăng.

Các giải pháp bảo mật thông tin hiệu quả không chỉ giúp ngăn chặn mất mát và rò rỉ dữ liệu mà còn giúp doanh nghiệp, tổ chức và cá nhân tăng cường độ tin cậy và bảo vệ tài sản số.

Dưới đây là những giải pháp bảo mật quan trọng trong môi trường điện tử:

(1) Mã hóa dữ liệu (Data Encryption)

Mã hóa dữ liệu là quá trình biến đổi dữ liệu thành dạng mã hóa mà chỉ những người có khóa giải mã mới có thể đọc hiểu. Các công nghệ mã hóa giúp bảo vệ dữ liệu trong quá trình truyền tải và lưu trữ, từ đó ngăn ngừa truy cập trái phép.

Mã hóa dữ liệu là một lớp bảo vệ quan trọng giúp đảm bảo rằng ngay cả khi dữ liệu bị đánh cắp, kẻ tấn công cũng không thể đọc được.

(2) Xác thực đa yếu tố

Xác thực đa yếu tố yêu cầu người dùng cung cấp nhiều yếu tố xác minh khác nhau để truy cập vào hệ thống, chẳng hạn như mật khẩu và mã xác thực từ thiết bị di động hoặc email.

MFA tăng cường độ bảo mật bằng cách giảm nguy cơ xâm nhập từ các bên không được ủy quyền, đặc biệt khi mật khẩu bị lộ. Các phương thức xác thực bổ sung có thể bao gồm sinh trắc học (dấu vân tay, nhận dạng khuôn mặt), mã OTP (One Time Password)

(3) Tường lửa (Firewall) và hệ thống phát hiện và ngăn chặn xâm nhập (IDS/IPS)

Tường lửa là lớp bảo vệ đầu tiên ngăn cản các truy cập trái phép từ bên ngoài vào hệ thống mạng. Tường lửa phân tích và kiểm soát lưu lượng mạng dựa trên các quy tắc bảo mật được thiết lập trước.

Kết hợp với hệ thống phát hiện và ngăn chặn xâm nhập (IDS/IPS), các tổ chức có thể giám sát và ngăn chặn các mối đe dọa tiềm ẩn một cách tự động. IDS giúp phát hiện các hoạt động bất thường, còn IPS giúp ngăn chặn chúng trước khi gây hại.

(4) Phần mềm diệt virus

Phần mềm diệt virus giúp bảo vệ hệ thống khỏi các phần mềm độc hại virus. Các công cụ này quét hệ thống thường xuyên và loại bỏ các phần mềm độc hại ngay khi được phát hiện. Một số phần mềm diệt virus cũng cung cấp tính năng bảo vệ thời gian thực, cảnh báo người dùng về các mối đe dọa ngay khi chúng xuất hiện.

(5) Sao lưu và phục hồi dữ liệu

Sao lưu dữ liệu là một phương pháp đơn giản nhưng hiệu quả để bảo vệ dữ liệu. Sao lưu thường xuyên cho phép người dùng khôi phục lại dữ liệu khi có sự cố như mất dữ liệu do virus tấn công hoặc hỏng hóc phần cứng.

Phần mềm sao lưu tự động, cùng với các bản sao lưu lưu trữ tại các địa điểm an toàn khác nhau, giúp tăng cường khả năng phục hồi trong trường hợp sự cố.

(6) Quản lý quyền truy cập

Quản lý quyền truy cập đảm bảo rằng chỉ những người dùng được ủy quyền mới có quyền truy cập vào các tài nguyên nhất định trong hệ thống.

Phương pháp này bao gồm việc phân cấp quyền truy cập cho các nhóm người dùng khác nhau dựa trên vai trò và trách nhiệm của họ. Các phương pháp quản lý quyền truy cập phổ biến bao gồm kiểm soát truy cập dựa trên vai trò và kiểm soát truy cập dựa trên thuộc tính.

(7) Cập nhật và vá lỗi thường xuyên

Phần mềm và hệ thống thường xuyên có các bản cập nhật nhằm sửa lỗi và vá các lỗ hổng bảo mật. Cập nhật phần mềm thường xuyên là một bước đơn giản nhưng quan trọng để giảm thiểu nguy cơ bị tấn công bởi các lỗ hổng bảo mật đã biết.

 Quản lý các bản vá lỗi bao gồm kiểm tra, cài đặt và theo dõi các bản vá từ nhà cung cấp phần mềm, giúp đảm bảo rằng hệ thống luôn trong trạng thái an toàn nhất.

(8) Đào tạo và nâng cao nhận thức an ninh mạng cho nhân viên

Con người thường là mắt xích yếu trong chuỗi an ninh mạng. Vì vậy, việc đào tạo và nâng cao nhận thức an ninh mạng cho nhân viên là rất quan trọng.

Nhân viên cần được huấn luyện về các dấu hiệu của các cuộc tấn công mạng và cách sử dụng mật khẩu an toàn. Các khóa đào tạo định kỳ sẽ giúp nhân viên luôn cảnh giác và nhận thức được các rủi ro tiềm ẩn.

(9) Giám sát an ninh mạng

Hệ thống giám sát an ninh mạng là một lớp phòng thủ quan trọng giúp theo dõi các hoạt động đáng ngờ trong thời gian thực. Bằng cách sử dụng các công cụ giám sát, các tổ chức có thể phát hiện và ngăn chặn các hành vi đáng ngờ kịp thời.

Giám sát an ninh mạng cũng bao gồm việc phân tích log để phát hiện các hoạt động bất thường và đưa ra cảnh báo trước khi xảy ra sự cố.

(10) Kiểm tra và đánh giá bảo mật định kỳ

Kiểm tra bảo mật định kỳ là quy trình kiểm tra và đánh giá hệ thống bảo mật của tổ chức để phát hiện các lỗ hổng hoặc rủi ro. Các hình thức kiểm tra có thể bao gồm kiểm tra xâm nhập (penetration testing) hoặc đánh giá lỗ hổng.

Các báo cáo từ quá trình này cung cấp thông tin chi tiết về các điểm yếu bảo mật và các biện pháp cần thực hiện để cải thiện.

Cơ quan nào có trách nhiệm giám sát, kiểm tra trên môi trường điện tử?

Căn cứ theo Điều 12 Nghị định 137/2024/NĐ-CP quy định về giám sát, kiểm tra trên môi trường điện tử như sau:

- Các bộ, ngành, Ủy ban nhân dân cấp tỉnh theo thẩm quyền có trách nhiệm giám sát, kiểm tra trên môi trường điện tử:

+ Rà soát, đơn giản hoá quy trình giám sát, kiểm tra

+ Xây dựng quy trình giám sát, kiểm tra trên môi trường điện tử

+ Hướng dẫn, triển khai hoạt động giám sát, kiểm tra trên môi trường điện tử trong lĩnh vực, địa bàn thuộc phạm vi nhiệm vụ, quyền hạn được phân công

+ Xây dựng các nền tảng số, công cụ kỹ thuật phục vụ hoạt động giám sát, kiểm tra trên môi trường điện tử thuộc phạm vi nhiệm vụ, quyền hạn được phân công.

- Các tổ chức, cá nhân có trách nhiệm tuân thủ các hoạt động phục vụ giám sát, kiểm tra trên môi trường điện tử của cơ quan có thẩm quyền.