Nhà ở xây trên đất nông nghiệp đã bị xử phạt hành chính khi thu hồi có được bồi thường không?
Nội dung chính
Có được xây nhà ở trên đất nông nghiệp không?
Theo quy định tại Điều 5 Luật Đất đai 2024, một trong những nguyên tắc sử dụng đất là phải đúng mục đích. Điều này có nghĩa là việc sử dụng đất sai mục đích là hành vi vi phạm pháp luật và có thể bị xử lý hành chính.
Đất đai được phân thành ba nhóm chính: đất nông nghiệp, đất phi nông nghiệp và đất chưa sử dụng (khoản 1 Điều 9 Luật Đất đai 2024). Trong đó, đất ở thuộc nhóm đất phi nông nghiệp, được sử dụng để xây dựng nhà ở và các công trình phục vụ đời sống (khoản 1 Điều 5 Nghị định 102/2024/NĐ-CP).
Theo đó, để xây dựng nhà ở trên đất nông nghiệp, người sử dụng đất phải thực hiện thủ tục chuyển mục đích sử dụng đất từ đất nông nghiệp sang đất ở. Điểm b khoản 1 Điều 121 Luật Đất đai 2024 quy định việc chuyển mục đích sử dụng đất này cần được cơ quan nhà nước có thẩm quyền cho phép. Hành vi tự ý xây nhà trên đất nông nghiệp mà không thực hiện chuyển đổi mục đích sử dụng đất được xem là vi phạm pháp luật và sẽ bị xử phạt hành chính.
Như vậy, không được phép xây dựng nhà ở trên đất nông nghiệp mà không thực hiện thủ tục chuyển đổi mục đích sử dụng đất theo quy định pháp luật.
Nhà ở xây trên đất nông nghiệp đã bị xử phạt hành chính khi thu hồi có được bồi thường không? (Hình từ Internet)
Xử phạt hành chính đối với hành vi xây nhà ở trên đất nông nghiệp như thế nào?
Căn cứ Nghị định 123/2024/NĐ-CP, khi sử dụng đất sai mục đích (Xây nhà trên đất nông nghiệp) thì bị xử phạt hành chính như sau:
TT | Diện tích đất xây nhà trên đất nông nghiệp trái phép | Mức phạt | |
Thuộc địa giới hành chính của xã | Thuộc địa giới hành chính của phường, thị trấn | ||
I | Xây nhà trên đất trồng lúa (khoản 3 và khoản 4 Điều 8 Nghị định 123/2024/NĐ-CP) | ||
1 | Dưới 0,01 héc ta (100m2) | Phạt tiền từ 20.000.000 đồng đến 30.000.000 đồng | Mức xử phạt bằng 02 lần mức phạt quy định đối với khu vực thuộc địa giới hành chính của xã |
2 | Từ 0,01 héc ta đến dưới 0,03 héc ta | Phạt tiền từ 30.000.000 đồng đến 50.000.000 đồng | |
3 | Từ 0,03 héc ta đến dưới 0,05 héc ta | Phạt tiền từ 50.000.000 đồng đến 100.000.000 đồng | |
4 | Từ 0,05 héc ta đến dưới 0,1 héc ta | Phạt tiền từ 100.000.000 đồng đến 150.000.000 đồng | |
5 | Từ 0,1 héc ta trở lên | Phạt tiền từ 150.000.000 đồng đến 200.000.000 đồng | |
II | Xây nhà ở trên đất rừng đặc dụng, đất rừng phòng hộ, đất rừng sản xuất sang loại đất khác (khoản 3 và khoản 4 Điều 9 Nghị định 123/2024/NĐ-CP) | ||
1 | Dưới 0,02 héc ta (200m2) | Phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 20.000.000 đồng | Mức xử phạt bằng 02 lần mức phạt quy định đối với khu vực thuộc địa giới hành chính của xã |
2 | Từ 0,02 héc ta đến dưới 0,05 héc ta | Phạt tiền từ 20.000.000 đồng đến 50.000.000 đồng | |
3 | Từ 0,05 héc ta đến dưới 0,1 héc ta | Phạt tiền từ 50.000.000 đồng đến 100.000.000 đồng | |
4 | Từ 0,1 héc ta đến dưới 0,5 héc ta | Phạt tiền từ 100.000.000 đồng đến 150.000.000 đồng | |
5 | Từ 0,5 héc ta trở lên | Phạt tiền từ 150.000.000 đồng đến 200.000.000 đồng | |
III | Xây nhà ở trên đất nông nghiệp không phải là đất trồng lúa, không phải là đất lâm nghiệp (khoản 2 và khoản 3 Điều 10 Nghị định 123/2024/NĐ-CP) | ||
1 | Từ dưới 0,01 héc ta | Phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 20.000.000 | Mức xử phạt bằng 02 lần mức phạt quy định đối với khu vực thuộc địa giới hành chính của xã |
2 | Từ 0,01 héc ta đến dưới 0,03 héc ta | Phạt tiền từ 20.000.000 đồng đến 30.000.000 đồng | |
3 | Từ 0,03 héc ta đến dưới 0,05 héc ta; | Phạt tiền từ 30.000.000 đồng đến 50.000.000 đồng | |
4 | Từ 0,05 héc ta đến dưới 0,1 héc ta; | Phạt tiền từ 50.000.000 đồng đến 100.000.000 đồng | |
5 | Từ 0,1 héc ta trở lên. | Phạt tiền từ 100.000.000 đồng đến 150.000.000 đồng | |
Bên cạnh đó, còn áp dụng biện pháp khắc phục hậu quả như sau:
- Buộc khôi phục lại tình trạng ban đầu của đất trước khi vi phạm, trừ trường theo quy định tại khoản 3 Điều 139 Luật Đất đai 2024.
- Buộc nộp lại số lợi bất hợp pháp có được do thực hiện hành vi vi phạm.
* Lưu ý: Mức phạt trên là mức phạt đối với cá nhân, đối với tổ chức vi phạm thì phạt gấp đôi (khoản 2 Điều 5 Nghị định 123/2024/NĐ-CP).
Nhà ở xây trên đất nông nghiệp đã bị xử phạt hành chính khi thu hồi có được bồi thường không?
Theo quy định tại khoản 4 Điều 3 Nghị định 21/2021/NĐ-CP, tài sản gắn liền với đất bao gồm:
- Nhà ở, công trình xây dựng thuộc dự án đầu tư xây dựng nhà ở.
- Nhà ở riêng lẻ theo quy định của Luật Nhà ở.
- Các công trình xây dựng khác, cây lâu năm, rừng sản xuất là rừng trồng hoặc các vật khác gắn liền với đất theo quy định pháp luật.
Căn cứ vào khoản 1 Điều 81 Luật Đất đai 2024, hành vi sử dụng đất không đúng mục đích mà Nhà nước đã giao, cho thuê, hoặc công nhận quyền sử dụng đất, và đã bị xử phạt vi phạm hành chính nhưng vẫn tiếp tục tái phạm, sẽ bị thu hồi đất do vi phạm pháp luật về đất đai.
Đồng thời, theo khoản 1 Điều 105 Luật Đất đai 2024, các trường hợp không được bồi thường tài sản gắn liền với đất khi Nhà nước thu hồi đất được quy định như sau:
Trường hợp không được bồi thường tài sản gắn liền với đất khi Nhà nước thu hồi đất
Tài sản gắn liền với đất thuộc các trường hợp thu hồi đất theo các khoản 1, 2, 4, 5, 8 Điều 81 và các điểm b, c khoản 1 Điều 82 của Luật này.
…
Theo đó, trong trường hợp sử dụng đất không đúng mục đích, đã bị xử phạt vi phạm hành chính nhưng vẫn tái phạm, khi Nhà nước thu hồi đất, tài sản gắn liền với đất sẽ không được bồi thường.
Điều này cũng đồng nghĩa với việc xây dựng nhà ở trên đất nông nghiệp là hành vi sử dụng đất sai mục đích. Khi hành vi này đã bị xử phạt mà vẫn tiếp tục vi phạm, thì tài sản gắn liền với đất, bao gồm nhà ở xây dựng trái phép, sẽ không được bồi thường khi Nhà nước thực hiện thu hồi đất.
Như vậy, nhà ở xây trên đất nông nghiệp đã bị xử phạt hành chính thì khi thu hồi không được bồi thường.
